یوگا طبق گفته پتنجلی شامل هشت مرحله می شود که تنفس یا پرانایاما چهارمین مرحله از این دانش کهن است. ولی متاسفانه شاهدیم که امروزه اکثر مردم تنفس صحیح را نمی دانند ولی با بی توجهی از کنار آن عبور می کنند.
در سال هایی که به عنوان مربی در خدمت دوستان بودم بارها شاهد بودم که مراجعین دم و بازدم را اشتباه می گیرند و در هنگام دم شکم خود را از هوا خالی می کردند و در هنگام بازدم با فشار سعی داشتند که شکم خود را حجیم کنند. در حالی که آموزش صحیح دم و بازدم به این صورت است که همراه با دم و کشیدن هوا به درون ریه ها، شکم بزرگ می شود و در هنگام بازدم یا خروج هوا شکم خالی می شود و به عبارتی ناف به گودی کمر می چسبد. این تنفس که پایه ای ترین تنفس است تنفس شکمی نامیده می شود و برای آن که آن را حس نمایید باید دستان خود را روی شکم قرار دهید و با دقت این حرکت را دنبال کنید. اگر این تنفس را صحیح انجام دهیم و به شکل عادت در آید چقدر از تنش ها و استرس افراد کاسته می شود. اوایل که این تنفس را آموزش می دادم فکر می کردم که مراجعین به دلیل بیماری یا این که سطح تحصیلات پایین تری دارند قادر به درک و انجام این نوع تنفس نیستند ولی در کمال تعجب در کلاس دانشگاه (البته خودم دانشجو هستم) متوجه شدم که یکی از همکلاسی ها به دیگری می گوید بازدم بگیر و شکمت را باد کن این رویه برعکس است و برای من مایه تعجب و شرمساری از تفکر قبلی که این اشتباه و عادت مراجعین را به سطح تحصیلات آن ها نسبت داده بودم. خواهشمندم اگر وبلاگ را مطالعه می فرمایید به این نوع تنفس دقت داشته باشید ما در اثر فعالیت ها، تنش و استرس روزمره دیگر خیلی کم تنفس عمیق و شکمی داریم با دقت به تنفس خود و اصلاح آن حتی به مدت پنج دقیقه می توانید آرامش را به خود هدیه کنید.